Lịch sử xây dựng
Nhà thờ được xây dựng vào năm 1163 bởi vua Louis IX (Saint Louis) và Giám mục Maurice de Sully. Công trình đã mất 200 năm để hoàn thiện, với sự góp sức của vô số kiến trúc sư, thợ mộc, thợ cắt đá... tài ba. Nhà thờ gây ấn tượng ngay từ cái nhìn đầu tiên bởi vị trí đắc địa ngay trung tâm thủ đô, các tòa tháp và những cột đá đồ sộ. Công trình cao 90m, trong nhiều năm liền là nơi cao nhất Paris, được đánh giá là kiệt tác của kiến trúc Gothic Pháp và là một trong những di tích vĩ đại thời Trung cổ còn sót lại.
Sau hơn 8 thế kỷ tồn tại, Nhà thờ Đức Bà Paris mang trên mình tất cả những giá trị lịch sử, tôn giáo, kiến trúc, văn hoá… để trở thành một trong những biểu tượng lớn nhất của nền văn minh Thiên chúa giáo phương Tây. Đây cũng là một trong những công trình đầu tiên thời Trung cổ được xây dựng với kỹ thuật sử dụng các trụ chống. Giải pháp này giúp củng cố kết cấu của tòa tháp và ngăn chặn phần mái vòm sụp đổ. Mặt phía Tây của nhà thờ quen thuộc nhất với du khách với lối kiến trúc tinh tế, hài hòa. Tòa nhà có hai tháp, một tháp nhìn về hướng Bắc, một tháp nhìn về hướng Nam, chiều cao của tháp là 69 m. Hai đỉnh tháp chuông nhìn như đang vươn tới trời xanh, thể hiện sự mạnh mẽ, trường tồn.
Kiến trúc đậm chất Gothic
Hiếm có một công trình nào trên thế giới đậm chất Gothic hơn Nhà thờ Đức bà Paris. Đây là công trình tôn giáo nổi tiếng nhất của phong cách kiến trúc Gothic, Nhà thờ Đức Bà Paris có các mái vòm cong hình xương cá đối xứng hai bên. Bên ngoài có các tháp nhọn, bên trong là mái trần cao vút với các tấm kính màu và 3 ô cửa sổ hoa hồng. Những tấm kính thiết kế tỉ mỉ, lắp ghép từ những mảng kính nhuộm màu. Chính chi tiết này đã khiến nhà thờ Đức Bà Paris trở nên nổi tiếng và được công chúng yêu thích. Với hệ thống kính này, khi ánh sáng chiếu xuyên qua, chúng sẽ tạo ra những luồng màu sắc lung linh, huyền bí cho không gian bên trong nhà thờ. Điểm nhấn của nội thất bên trong nhà thờ chính là 3 bộ ô kính hình hoa hồng có từ thế kỷ 13. Cửa sổ hoa hồng tại Nhà thờ Đức Bà Paris được đánh giá là những cửa sổ bằng tranh kính nổi tiếng nhất, hoàn hảo nhất. Ánh sáng chiếu qua cửa kính, khi vào nhà thờ sẽ được biến đổi thành các màu sắc khác nhau. Điều này làm cho không gian bên trong nhà thờ sáng một cách huyền ảo.
Bên dưới cửa sổ là 28 bức tượng các vị vua đại diện cho 28 triều đại các vua Juda trước Chúa.Ba cửa lớn chạm trổ cầu kì, đẹp mắt với tỷ lệ không cân xứng. Cửa giữa cao nhất và rộng hơn hai cửa còn lại. Cửa giữa nổi bật lên bức tranh điêu khắc tái hiện khung cảnh buổi phán xét cuối cùng của Chúa.
Vừa mang dáng dấp đặc trưng của kiến trúc Gothic, Nhà thờ Đức bà Paris vừa là tòa nhà xây dựng theo lối hiện đại nhất lúc bây giờ.
Trụ đỡ và những quả chuông cũng là điểm nhấn tạo nên sự nguy nga
Thời điểm xây dựng công trình này, các kiến trúc sư đã sử dụng các trụ đỡ quanh chỗ ngồi của dàn đồng ca và gian giữa của thánh đường, với mục đích ban đầu là để khắc phục các vết nứt do bức tường bị nghiêng trong quá trình mở rộng quy mô của tòa thánh đường. Về sau, những trụ đỡ được trạm chổ tinh vi trở thành điểm nhấn bên trong tòa thánh đường.
Nhắc tới Nhà thờ Đức bà Paris, không thể không nói tới hệ thống chuông nhà thờ. Nơi đây có 10 quả chuông. Quả lớn nhất là Emmanuel, nặng hơn 23 tấn và được lắp đặt tại tòa tháp phía Nam năm 1685.
Năm 2013 khi Nhà thờ Đức Bà Paris kỷ niệm 850 năm tồn tại, họ đã đúc lại những quả chuông khác nhỏ hơn ở tòa tháp phía Bắc. Mỗi quả chuông đều được đặt tên theo tên của một vị thánh.
The Serene Sanctuary
The Serene Sanctuary là một trong những hạng mục quan trọng của nhà thờ, có diện tích rộng lớn, cao 35 m và dài 130m, hơn cả một sân bóng đá. Mang phong cách kiến trúc Gothic điển hình, khu nhà có 5 lối đi bao quanh với hai dãy nhà nguyện, một khu nhà dành cho dàn hợp xướng. Khu vực sảnh có 75 trụ đá khổng lồ và sức chứa lên tới 6500 người.
Từng chứng kiến biết bao nhiêu thăng trầm của Paris và nước Pháp, Nhà thờ Đức Bà Paris đến nay vẫn được xem là một biểu tượng của kinh thành ánh sáng.
